Δεν μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας χωρίς την καφεΐνη, αφού θεωρείτε το πιο δημοφιλές ψυχοενεργό διεγερτικό ναρκωτικό στον κόσμο και βρίσκεται εκτός από τον καφέ, στο τσάι, στα αναψυκτικά και στα ενεργειακά ποτά, αφού έχει γίνει πλέον μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας. Ωστόσο, πολλοί εξαρτώνται από την καφεΐνη, για να μένουν ξύπνιοι και να είναι σε εγρήγορση για να αντιμετωπίσουν διάφορες δυσκολίες της καθημερινότητας. Είναι ένα ήπιο διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος που έχει γίνει συνήθεια για πολλούς.
Σε μέτριες ποσότητες, η καφεΐνη έχει αποδειχθεί ότι έχει θετική επίδραση στο σώμα και το μυαλό μας. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η καφεΐνη μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μνήμης, στις ασκήσεις γυμναστικής και αυξάνει τη συγκέντρωση.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι, τα 400 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης, είναι μια ασφαλής ποσότητα για υγιείς ενήλικες και μπορούν να την καταναλώνουν σε καθημερινή βάση. Ωστόσο, οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση καφεΐνης στα 200 mg την ημέρα, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων. (Ένα φλιτζάνι καφέ περιέχει συνήθως, περίπου 100 έως 200 mg, ένα φλιτζάνι τσάι περιέχει συνήθως, όχι περισσότερο από 70 mg και τα περισσότερα ενεργειακά ποτά έχουν λιγότερο από 50 mg, σύμφωνα με έρευνα).
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τα συμπτώματα και οι αιτίες από την υπερκόπωση
Η έρευνα αυτή (της Mayo Clinic) δείχνει ότι οι έφηβοι πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη καφεΐνης στα 100 mg την ημέρα και συνιστά ότι τα μικρότερα παιδιά θα πρέπει να την αποφεύγουν.
Μερικοί άνθρωποι είναι πολύ ευαίσθητοι στις επιδράσεις της καφεΐνης, αφού μπορεί να οδηγήσει σε πονοκεφάλους ή στομαχικές διαταραχές και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον ύπνο, εκνευρισμό ή να νιώθουν τους παλμούς της καρδιάς τους να χτυπάνε πιο έντονα, όταν η πρόσληψη είναι υψηλή (περίπου τέσσερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα), όπως αναφέρουν κι άλλες μελέτες.
Εδώ είναι 8 ενδιαφέρουσες αλήθειες σχετικά με την καφεΐνη.
1. Η καφεΐνη παραμένει στο σώμα για ώρες
Η καφεΐνη περνάει στο αίμα και στους ιστούς μέσα σε περίπου 45 λεπτά μετά την κατανάλωση. Αλλά χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο για να καθαρίσει και να φύγει από το σώμα.
Ο χρόνος που χρειάζεται για να φύγει το μισό της καφεΐνης από το ανθρώπινο σώμα, είναι περίπου 4 ώρες, όπως δήλωσε ο Τζέιμς Λέιν, επίτιμος καθηγητής της ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ντιούκ της Ιατρικής Σχολής του Ντούρχαμ στη Βόρεια Καρολίνα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το σύνολο της καφεΐνης έχει φύγει μετά από 8 ώρες, στην πραγματικότητα, μπορεί να χρειαστούν 12 ώρες για να εξαφανιστεί εντελώς όταν πίνουμε τον πρώτο μας καφέ το πρωί, όπως δήλωσε ο Λέιν.
Η ελάττωση της καφεΐνης από το σώμα μπορεί να μειωθεί σε περίπου 3 ώρες στα άτομα που καπνίζουν, είπε ο Λέιν. Αντίθετα, οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια, μπορεί ο οργανισμός τους να διατηρήσει την καφεΐνη για έως και 4 ώρες περισσότερο από τις γυναίκες που δεν παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια, σύμφωνα με μια άλλη μελέτη.
Επειδή μπορεί να διαρκέσει έως και 12 ώρες για να φύγει η καφεΐνη από το σώμα, αρχίζει να εξαφανίζεται όμως, όταν το άτομο είναι έτοιμο να πάει για ύπνο. Αυτό το κάνει πιο εύκολο γι' αυτούς που θέλουν να αναπτύξουν μια εξάρτηση από την καφεΐνη, γιατί τους κάνει να θέλουν να συνεχίσουν να πίνουν την επόμενη μέρα, όπως δήλωσε ο Λέιν.
2. Ο θάνατος από υπερβολική καφεΐνη είναι σπάνιος, αλλά μπορεί να συμβεί
Σε σπάνιες περιπτώσεις, όταν η καφεΐνη καταναλώνεται σε αρκετά υψηλές δόσεις (τυπικά πάνω από 5 γραμμάρια για τους ενήλικες - περίπου 30 έως 50 φλιτζάνια καφέ), μπορεί και να σκοτώσει. Έχουν αναφερθεί θάνατοι από υπερβολική δόση καφεΐνης που βρίσκεται σε μορφή σκόνης ή χαπιών, όπως είναι για παράδειγμα τα βοηθήματα για απώλεια βάρους.
Η σκόνη είναι 100 τοις εκατό καφεΐνη, καθιστώντας την ένα ισχυρό διεγερτικό που, ακόμη και σε πολύ μικρές ποσότητες, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Το θέμα είναι, πόση ποσότητα για ένα κουταλάκι του γλυκού, είναι ασφαλής και αν μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια.
Τα σημάδια υπερκατανάλωσης της καφεΐνης μπορεί να είναι: ταχυκαρδία, εφίδρωση, σπασμοί, εμετοί, μυϊκός πόνος, ακόμη και προβλήματα με την αναπνοή, σύμφωνα με τον Δόκτωρ Λέιν.
3. Καφεΐνη και ψυχική υγεία
Έχει παρατηρηθεί ότι, η απότομη διακοπή ή η η σημαντική μείωση σε καθημερινή χρήση της καφεΐνης, είναι σημαντική για την κατάσταση της ψυχικής υγείας. Για παράδειγμα, οι παρενέργειες της διακοπής, οι οποίες μπορεί να ξεκινήσουν 12 έως και 24 ώρες μετά τη διακοπή, περιλαμβάνουν τον έντονο πονοκέφαλο, την κόπωση, την ευερεθιστότητα, την καταθλιπτική διάθεση και τη δυσκολία συγκέντρωσης, σύμφωνα με άλλη σημαντική έρευνα του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5). Σε άτομα που έχει διαγνωστεί ότι αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα, τα συμπτώματα αυτά είναι συνήθως αρκετά σοβαρά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συγκεντρωθούν στη δουλειά τους και σε άλλες κοινωνικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το εγχειρίδιο.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Συμβουλές για έναν αποδοτικό ύπνο
4. Οι άνθρωποι δεν είναι πραγματικά "εθισμένοι" στην καφεΐνη
Οι άνθρωποι που καταναλώνουν καφεΐνη κάθε μέρα είναι πιο πιθανό να είναι εξαρτημένοι από αυτήν, ενώ τους κάνει παράλληλα να έχουν και συμπτώματα εξάρτησης, όπως αναφέρει ο Λέιν. Αλλά η λέξη "εθισμός" δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να το περιγράψω, προσθέτει.
Η χρήση της καφεΐνης είναι πολύ συχνή και την έχουμε συνηθίσει όλοι μας, επειδή υπάρχουν άνθρωποι που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες και δεν σκέφτονται ότι συμπεριφέρονται σαν ναρκομανείς, ενώ η κοινωνία, δεν αποδέχεται το γεγονός ότι γίνεται κάποιες φορές κατάχρηση και έτσι, δεν την κατατάσσει στην ίδια κατηγορία με τα ναρκωτικά, αναφέρει ο Δόκτωρ Λέιν.
Ένας άλλος καθηγητής της ψυχιατρικής και της φαρμακολογίας , ο Δόκτωρ Πίτερ Μάρτιν, αναφέρει πως, η καφεΐνη δεν είναι τόσο εθιστική. Σε γενικές γραμμές λέει, πως η ανάγκη των ανθρώπων για καφεΐνη δεν συγκρίνεται το ίδιο με την ανάγκη να πάρει οπιοειδή ναρκωτικά ή κοκαΐνη. Ένα άτομο θα μπορούσε να πει, "Είμαι εθισμένος στον καφέ", για να περιγράψει την ανάγκη του για καφεΐνη, αλλά όπως λέει ο Μάρτιν που είναι και ειδικός επί του θέματος, θα τον ρωτούσε: "Πότε ήταν η τελευταία φορά που ήθελες να αγοράσεις καφέ, που θα έφτανες στο σημείο να κάνεις ακόμη και ληστεία;"
5. Η καφεΐνη μοιάζει με μια χημική ουσία του εγκεφάλου
Η καφεΐνη έχει παρόμοια μοριακή δομή με έναν νευροδιαβιβαστή που λέγεται την αδενοσίνη (μία ουσία που μεταδίδει νευρικές ώσεις στον εγκέφαλο). Λόγω της χημικής ομοιότητάς της με την αδενοσίνη, η καφεΐνη μπορεί να συνδεθεί με τους υποδοχείς της αδενοσίνης στα κύτταρα του εγκεφάλου.
Τα διεγερτικά αποτελέσματα της καφεΐνης προέρχονται κυρίως από τον τρόπο που δρα στους υποδοχείς της αδενοσίνης στον εγκέφαλο. Κανονικά, η σύνδεση της αδενοσίνης με τους υποδοχείς, προκαλεί υπνηλία και πιέζει το κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο επιβραδύνει την δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων και προκαλεί τη χαλάρωση. Αλλά όταν τα μόρια της καφεΐνης πάρουν τη θέση της αδενοσίνης και κολλάνε στους ίδιους υποδοχείς, αναστέλλουν τη δράση του ύπνου που προκαλεί η αδενοσίνη και επιταχύνουν τη δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων. Για να καταλάβετε. Αυτό βοηθάει ένα άτομο να παραμένει για λίγο πιο ξύπνιο και να έχει ενέργεια, όπως δηλώνει ο Πίτερ Μάρτιν.
6. Η καφεΐνη υπάρχει σε πολλά προϊόντα
Αρκετοί, μπορεί να έχετε παρατηρήσει ότι η καφεΐνη αναγράφεται σε πολλές ετικέτες προϊόντων, Μπορείτε να αγοράσετε αυτά τα προϊόντα που περιέχουν καφεΐνη όπως, εμφιαλωμένο νερό, τσίχλες, φυστικοβούτυρο και άλλα. Υπάρχουν ακόμη και σαπούνια μπάνιου που υποτίθεται ότι βοηθούν στο πρωινό ξύπνημα. Παρά το γεγονός ότι η καφεΐνη μπορεί να απορροφηθεί μέσω του δέρματος, είναι αμφίβολο αν αυτό το σαπούνι μπορεί να σας κρατήσει σε εγρήγορση κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπως αναφέρει ο Λέιν.
Η καφεΐνη έχει επίσης προστεθεί στα σαμπουάν για να κάνει πιο πυκνά υποτίθεται τα μαλλιά και να σταματήσει την τριχόπτωση, αλλά δεν υπάρχει κάποια σοβαρή απόδειξη ότι αυτά τα προϊόντα μπορεί να έχουν πραγματικά αποτελέσματα. Κάποια μάλιστα είναι και ακριβά! Η βιομηχανία ομορφιάς έχει περάσει στη μόδα με την καφεΐνη, προωθώντας τα πάντα, από κρέμες ματιών και λοσιόν για το σώμα, μέχρι και κρέμες ξυρίσματος. Επιπλέον, η καφεΐνη είναι σε ορισμένα προϊόντα αδυνατίσματος και σε συμπληρώματα διατροφής.
7. Η καφεΐνη μπορεί να επιδεινώσει το στρες
Στην έρευνα του Δόκτων Λέιν, έχει βρεθεί ότι η καφεΐνη μπορεί να επιδεινώσει το στρες στα άτομα που καταναλώνουν καθημερινά καφεΐνη. Σε μια μικρή μελέτη που έγινε, βρέθηκε ότι, αυτοί που πίνουν συνεχώς καφέ, αυξάνεται και το στρες τους, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η αρτηριακή τους πίεση, οι παλμοί της καρδιάς τους, καθώς και η αύξηση παραγωγής των ορμονών του στρες.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Υγεία και ενέργεια στη δουλειά - 10 συμβουλές που θα σας βοηθήσουν!
Η καφεΐνη επηρεάζει άμεσα, όχι μόνο τον τρόπο που το σώμα αντιδρά στο στρες, αλλά επηρεάζει και το μυαλό. Μια υπερβολική αντίδραση στο στρες μπορεί να κάνει τη διαφορά σε άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη τύπου 2, όπως δήλωσε ο Λέιν. Επίσης δήλωσε ότι, η μείωση της υπέρτασης μπορεί να συμβεί μέσα σε λίγες ημέρες αφότου σταματήσουμε την κατανάλωση καφεΐνης, αλλά μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες για να δούμε μείωση της γλυκόζης στο αίμα.
8. Η καφεΐνη δρα στα φυτά ως φυσικό φυτοφάρμακο και ζιζανιοκτόνο
Η καφεΐνη βρίσκεται στα φύλλα, στους καρπούς και στους σπόρους ορισμένων φυτών που την παράγουν, όπως είναι, ο καφές, ο θάμνος τσαγιού, η κόλα και το κακάο των δέντρων που βρίσκονται στη Λατινική Αμερική. Η καφεΐνη στα φυτά, λειτουργεί ως φυσικό φυτοφάρμακο για να απομακρύνει τα έντομα που μπορεί να προσβάλλουν τα φυτά και μπορεί να είναι χρήσιμη στην καταπολέμηση των παρασίτων, όπως ανέφερε μια μελέτη που έγινε από ερευνητές στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, που δημοσιεύτηκε το 1984 στο περιοδικό Επιστήμη. Σε υψηλές δόσεις, η καφεΐνη μπορεί ακόμη και να είναι τοξική για τα έντομα. Η καφεΐνη είναι επίσης ένα φυσικό ζιζανιοκτόνο που σταματάει την ανάπτυξη των ζιζανίων κοντά σε θάμνους τσαγιού. Τα ζιζάνια προσπαθούν να πάρουν τα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στους θάμνους, όπως δήλωσε ο Δόκτωρ Λέιν.
